Dla kogo europejskie zaszczyty

We wtorek o godz. 16 okaże się, które polskie miasto otrzyma tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Przez pięć lat relacjonowałem, jak Toruń stara się o to zaszczytne miano. Opisywałem nasze starania z jednej strony w sposób jak najbardziej obiektywny, a z drugiej – jako jeden z mieszkańców, któremu zależy na losach swojego miasta – nie wzbraniałem się przed wyrazistymi ocenami. Zależało mi na tym tytule, bo mógłby na zawsze odmienić miejsce, które wybrałem sobie do życia i pracy.

Toruń nie miał szans. Konkurencja rozniosła nas w pył. Widziałem dokumenty aplikacyjne innych ośrodków – nawet te, które przez wiele miesięcy uchodziły za całkowicie tajne; widziałem dziesiątki zamówionych ekspertyz i ewaluacji i przede wszystkim wolę zredefiniowania swojego miasta. Nasi eksperci od aplikacji nie wnieśli żadnej nowej wartości w życie Torunia, poprzestali na artykulacji starych i łatwych prawd; nie orzekli niczego w sprawach fundamentalnych i podstawowych dla jego mieszkańców. Nie odnaleźli żadnej przestrzeni, która byłaby zagrożeniem dla sielskiego i anielskiego wizerunku Torunia, gdzie „gotyk jest na dotyk, a kosmos na wyciągnięcie ręki”.

Chciałbym, aby wygrał Gdańsk albo Lublin. Wybór Wrocławia albo Warszawy będzie katastrofą i kompromitacją programu, który nie powinien wspierać dużych ośrodków, ale awansować kulturalnie miasta mniejsze.



Coraz więcej mi mówi, że polscy i europejscy eksperci wskażą Wrocław. Minister kultury Bogdan Zdrojewski przyznał swojemu rodzinnemu miastu 100 mln zł dotacji, mimo że resortowy program dofinansowania inwestycji w infrastrukturę kulturalną w Polsce wcześniej zamknął z powodu braku środków. Wcale mnie nie zdziwi to, że jesienią minister powalczy o mandat poselski we Wrocławiu.

Może wspaniale jest poświęcić szlachetną ideę dla przyzwoitego miejsca na platfomerskiej liście, ale dla mnie dotowanie miasta w przeddzień decyzji o ESK jest aktem wytrawnego politycznego draństwa.